Nhận định, soi kèo Sanfrecce Hiroshima vs Yokohama F. Marinos, 12h00 ngày 23/2: Trái đắng xa nhà

 - 15 trẻ em người Xê Đăng mồ côi, nghèo khó phải bỏ học đã được thầy Lý Văn Đường, Hiệu trưởng Trường cấp 1 Trà Cang (Nam Trà My, Quảng Nam) cưu mang, cho ăn học.

Dưới đỉnh Ngọc Linh, nóc nhà của miền Trung, rất nhiều trẻ em Xê Đăng nghèo rơi vào cảnh mồ côi bởi cha mẹ tự tử bằng lá ngón. Do mâu thuẫn hoặc nghĩ quẩn, người dân ở chốn này dễ tìm đến cái chết, để lại những hệ lụy khôn lường.

Về nhận chức hiệu trưởng tại Trường cấp 1 Trà Cang cách đây 4 năm, thầy Lý Văn Đường băn khoăn vì nhiều học sinh phải thất học. Thầy Đường vào tận các thôn làng Xê Đăng chót vót trên các nóc núi tìm hiểu, mới biết nguyên nhân là các em mồ côi, không ai nuôi nấng.

“4 năm trước khi tách Phổ thông cơ sở ra thành 3 cấp học, tôi về thì thấy học sinh tiểu học bỏ trường nhiều. Biết lý do các em không có chỗ ăn ở, tôi trình bày với các giáo viên và người dân ý định đón các em về nuôi nấng, cho ăn học”, thầy Đường kể.

Nói là làm, thầy vận đồng mọi người dựng căn nhà nhỏ trong trường để đón các trẻ mồ côi về ở, tiện bề chăm sóc.

Nhiều trẻ em mồ côi người Xê Đăng dưới chân dãy Ngọc Linh được thầy Lý Văn Đường cưu mang, cho ăn học

Trường hợp đầu tiên được thầy giúp đỡ là 4 anh em mồ côi Hồ Văn Lơn, Hồ Văn Lơm, Hồ Văn Lỡ, Hồ Văn Lễu ở thôn 7 Trà Cang. Cha mẹ các em cùng ăn lá ngón tự tử, 4 anh em rơi vào cảnh bơ vơ, nay ở nhờ nhà này, mai đến nhà khác. Ngày ngày các em phải kiếm sống trên rừng, không có điều kiện nên bỏ học.

Thầy Đường đón mấy anh em về nuôi nấng, cho ăn học. Đến nay cả 4 anh em đều được đến với con chữ, anh đầu sắp tốt nghiệp cấp 2.

Một năm sau, thầy đón tiếp 2 chị em mồ côi Hồ Thị Điểu, Hồ Văn Nghẽo về nuôi.

Năm 2014, biết tin 4 chị em Hồ Thị Vang, Hồ Văn Vuông, Hồ Văn Võ, Hồ Thị Văn sống trên nóc Măng Lâng phải bỏ trường do cha mẹ ăn lá ngón, thầy cũng đích thân đón, vận động đến trường và cùng các thầy cô nuôi, cho ăn học.

Thầy Đường kể, đáng nhớ nhất là trường hợp của 2 chị em Hồ Thị Bình ở thôn 1, nóc Lăng Cheng. Năm 2015, biết tin Bình mồ côi, ở với bà ngoại và không thể đến trường, thầy leo núi 4 giờ đồng hồ vào tận nơi tìm hiểu. 

Đến nơi, thầy Đường thấy em Bình còn không đủ quần áo để mặc. “Hỏi em muốn theo thầy đến trường không, em liền gật đầu. Tôi muốn đón cả hai chị em xuống nhưng bà ngoại không chịu, chỉ để mỗi Bình đi. Nay Bình đã lớp 4, em nhỏ đến tuổi học mẫu giáo. Chúng tôi đang vận động góp tiền xây nhà để đón cả bà ngoại em xuống ở giữ cháu”, thầy Lý Văn Đường nói.

Cứ thế, 15 trẻ em Xê Đăng mồ côi cả cha lẫn mẹ đều được thầy đón về trường, tiếp tục học con chữ. Ngoài ra tại ngôi trường này còn có hơn 20 e mồ côi cha hoặc mẹ. Các em đều được ăn ở theo diện bán trú, học hành đầy đủ.

Tại điểm trường, các trẻ mồ côi ngoài đươc ăn học còn được vui chơi với bạn bè trang lứa

Thầy Đường phấn khởi cho biết, năm 2014, thầy cùng nhà trường đã xin được hệ bán trú cho 46 học sinh. Điểm trường cũng vừa được huyện đầu tư xây mới, phòng ăn phòng ngủ của học sinh khang trang.

“Những ngày đầu rất khó khăn. Các thầy cô trong trường vận động nhau đi xin gạo, mì tôm, cá khô về để nuôi học sinh. Thầy cô ăn gì, trò ăn nấy. Đến ngày tết, các thầy cô lại thay phiên nhau chở các em về tận nhà. Tôi đã mấy lần chở các em mồ côi về thôn, rồi đi bộ đưa các em tận nóc núi.

Bây giờ có chế độ bán trú của Nhà nước hỗ trợ nên các em khá đầy đủ”, thầy Đường nói.

Xã miền núi Trà Cang là một trong những địa phương nghèo khó của huyện Nam Trà My. Xã có 7 thôn với 38 nóc nằm trên dãy Ngọc Linh. Toàn xã có 905 hộ, hơn 4000 khẩu, tất cả đều là người Xê Đăng. Năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo ở xã trên 80%.

Cao Thái

Đầu năm 2010, khoảng 5.000 máy ly tâm của Iran tại nhà máy hạt nhân ở Natanz đã “hóa điên” trong cuộc tấn công mạng khiến Tehran trở tay không kịp. Thủ phạm được xác định là virus Stuxnet đã lợi dụng lỗ hổng an ninh chưa có bản vá - được gọi là lỗ hổng Zero-day - trong Windows để kiểm soát các máy tính điều khiển máy ly tâm phục vụ việc làm giàu Uranium.

Giới chuyên gia bảo mật đánh giá cuộc tấn công của “tên lửa mạng” Stuxnet đã kéo lùi sự phát triển chương trình hạt nhân tham vọng của Iran khoảng 2 năm. Đây cũng là một trong những vụ tấn công Zero-day lớn nhất và gây thiệt hại nặng nề nhất thế giới.

Thuật ngữ Zero-day được sử dụng để mô tả các lỗ hổng bảo mật chưa được biết đến hoặc chưa được khắc phục trong phần mềm hoặc ứng dụng. Lỗ hổng bảo mật hay điểm yếu là các khiếm khuyết mà tin tặc có thể sử dụng để khai thác tấn công vào các hệ thống, phần mềm nhằm thực hiện các hành động phi pháp, ảnh hưởng xấu đến cá nhân, doanh nghiệp.

Trong thời đại chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ hiện nay với vô vàn ứng dụng công nghệ trong đời sống, lỗ hổng bảo mật trở thành mảnh đất màu mỡ để tin tặc tấn công trục lợi, gây tổn hại cho hàng tỷ người dùng trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo một thống kê của Cybersecurity Venture, tội phạm mạng toàn cầu gây thiệt hại 6.000 tỷ USD trong năm 2021, con số này ước tính sẽ lên đến hơn 10.000 tỷ đô vào năm 2025.

Các lỗ hổng bảo mật này không chỉ ảnh hưởng đến hàng tỷ người dùng cá nhân trong các vụ lừa đảo tài chính, phát tán thông tin nhạy cảm, mà tin tặc còn có thể lợi dụng để nhắm đến các cơ quan, tổ chức lớn. Đặc biệt, các hacker sẽ lợi dụng lỗ hổng để tấn công và nhúng mã độc vào trong các phần mềm để từ đó kiểm soát mọi hệ thống của toàn bộ các khách hàng. Điển hình như vụ tấn công vào hãng phần mềm Solarwinds để từ đó kiểm soát 18.000 khách hàng của công ty này, trong đó có ít nhất 100 công ty và 9 cơ quan liên bang của Mỹ là nạn nhân.

Startup cần có chiến lược an toàn thông tin

Tại Việt Nam, theo thống kê, năm 2020, thiệt hại do virus máy tính gây ra đã đạt kỷ lục mới, vượt mốc 1 tỷ USD. Năm 2021, các lỗ hổng bảo mật càng gia tăng khi nhiều tổ chức, doanh nghiệp buộc phải mở hệ thống ra Internet để nhân viên có thể truy cập và làm việc từ xa trong bối cảnh dịch bệnh.

Theo các chuyên gia bảo mật đến từ VinCSS, công ty an ninh mạng thuộc Tập đoàn Vingroup, các startup trong điều kiện tài chính hạn hẹp thường bỏ qua việc đầu tư cho an toàn thông tin. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều startup đã phải trả giá đắt cho sự chủ quan này.

Các chuyên gia khuyến cáo, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược an toàn thông tin dài hạn theo sát đặc thù hoạt động sản xuất; cần chuẩn hoá các quy định, quy trình như quy trình phòng tránh, quy trình xử lý, điều tra sự cố và ứng phó khủng hoảng từ rủi ro mất an toàn thông tin.

Đặc biệt doanh nghiệp cũng cần đảm bảo an toàn thông tin với người dùng cuối, một trong những mắt xích chứa nhiều điểm yếu nhất, bằng cách thường xuyên triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức, trang bị kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho toàn bộ cán bộ lãnh đạo, nhân viên. Doanh nghiệp có thể tham khảo ý kiến chuyên gia hay các chương trình chuẩn đã chạy có hiệu quả để xây dựng một chương trình sát nhất với thực tiễn doanh nghiệp mình.

Song song với đó, doanh nghiệp cũng nên triển khai các đợt đánh giá an ninh mạng, các chiến dịch Red Team độc lập thông qua các công ty cung cấp dịch vụ kiểm thử an toàn thông tin chuyên nghiệp để có cái nhìn khách quan đối với khả năng phòng thủ, tình hình đáp ứng an ninh bảo mật hiện tại của đơn vị.

Ngoài ra, các chuyên gia khuyến nghị, thời điểm bắt đầu gây dựng công ty là giai đoạn tốt nhất để xây dựng văn hoá bảo mật, dù với tiềm lực tài chính nhỏ. Công ty cũng cần kiểm soát an ninh trong suốt vòng đời phát triển và triển khai sản phẩm bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn, checklist an toàn thông tin như OWASP, trang bị kiến thức ATTT cho đội ngũ phát triển, vận hành ứng dụng và kiểm soát các tiện ích được cung cấp bởi bên thứ 3.

Lê Mỹ

Việt Nam hiện có hơn 1.000 tổ chức đủ năng lực hỗ trợ startup

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, Việt Nam hiện có hơn 1.000 tổ chức có năng lực hỗ trợ startup trong đó có startup công nghệ, với 202 khu làm việc chung, 79 vườn ươm doanh nghiệp và 38 tổ chức thúc đẩy kinh doanh.